Vijf tips van boswachter Anke Bruin-Kommerij

In aanloop naar september vissen kenners en leken de krenten uit de programma-pap

Wie alle namen op het affiche kent weet al precies waar linksvoor te staan, maar voor de gemiddelde mens is het inlezen en -luisteren geblazen, die line-up. Hartstikke leuk, maar een beetje begeleiding om je door het ruime aanbod te gidsen kan nooit kwaad. Daarom tippen diverse festivalgangers – van kenners tot leken, van incrowd tot first-timers – in aanloop naar Into The Great Wide Open 2022 waar je wezen moet, die eerste vier dagen van september. Want naar welke optredens willen bands zelf kijken, nu ze toch op het eiland zijn en de boot morgen pas weer afvaart? In welk stuk ongerepte Vlielandse natuur zweet je volgens de boswachter het best je kater uit nadat het laat werd in De Bolder, op welke boekingen zijn onze programmeurs zelf het meest trots en waar eet je eigenlijk de beste kibbeling?

Anke Bruin-Kommerij is een van de negen boswachters die Staatsbosbeheer op Vlieland in vaste dienst heeft. Alles wat voor Into The Great Wide Open wordt opgebouwd gebeurt in nauwe samenspraak met hen. Wie De Uitzending keek maakte al eerder kennis met Anke haar bevlogen enthousiasme voor alles wat de natuur op en rond dat ene kleine stukje land te bieden heeft. Ze is een kind van de eilanden; ze werd geboren op Ameland, maar woont al bijna 38 jaar op Vlieland. En toch: “Ik kan hier nog steeds op plekken komen waarvan ik denk: ik weet wel waar ik ben, maar ik ben hier nog nooit geweest.” Ze geeft vijf tips om het eiland buiten het programma om te ontdekken, ook voor de vaste gasten. Ohja, en nog een verzoekje aan de programmeurs, van onverwachte aard: “Méér trancehouse, alsjeblieft!”

De duinen op

“Ga midden in de nacht op een duin zitten aan de Noordzeekant. Of het nou bewolkt is of niet, dat maakt niet uit, al is een heldere sterrennacht wel het mooist. De kans op zeevonk is klein in deze tijd van het jaar, maar waar je wél kans op hebt, als het niet waait, en als je het volhoudt tot zonsopkomst, is mist in de duinvalleien. Een prachtige zee van mist, met de boomtoppen en duintoppen er bovenuit.”

Anke laat een foto zien die ze, op pad met een fotograaf, zomaar met haar telefoon maakte. “Het is een zintuiglijke beleving, er doorheen lopen geeft een extreem verschil tussen warm en koud. En je ruikt al een beetje herfst.” Ze denkt even na en besluit dan: “Eigenlijk sowieso altijd op een duin gaan zitten, schrijf dat maar op.” Tip van een ervaringsdeskundige: ga niet precies bovenóp het duin zitten, maar iets eróver. Zo schalt het eventuele geluid dat je maakt niet het hele kampeerterrein over. De nachtwacht van Stortemelk zal je dankbaar zijn.

De West in

“Als je me vraagt waar je het beste uit kunt brakken: daar dus.” De West in, dat is eilander jargon voor een tochtje richting zo’n beetje alles ten westen van de vuurtoren, buiten de grens van het enige dorp Oost-Vlieland. “Je kunt er door het bos wandelen en door de duinen struinen, maar ook langs de Waddenkant is het prachtig. Lekker koekeloeren hoe het tij zakt en weer opkomt. Bij laag water zijn er extreem veel vogels op het Wad, ik kan daar heel erg blij van worden.” Anke heeft ook een suggestie voor een soundtrack bij je uitbrak-avontuur in de westelijke flank van het eiland: Go West van de Pet Shop Boys.

Uitkijkpunten

Sjouwermansbol is een met naaldbomen begroeid duin vlakbij de jachthaven. Erop staat een metalen uitkijktoren. “Bol is een ander woord voor een zelfstandig duin. Als hier vroeger – en dan heb ik het echt over de tijd van de VOC – schepen op de ree lagen (een ree of rede is een plek voor de kust waar schepen voor anker kunnen liggen, red.) klommen Vlielanders daar op het duin om te kijken of er nog werk voor ze was, in de vorm van het sjouwen van lading. Vandaar de naam.”

Een ander uitkijkpunt, bij uitstek geschikt voor het aanschouwen van de zonsondergang, vind je vlakbij de vuurtoren. “Vanaf de Postweg neem je het schelpenpad rechts omhoog, maar vlak voordat je bij de vuurtoren komt sla je linksaf naar het uitkijkpunt, vlakbij het waterwinpunt. De vuurtoren staat op het Vuurboetsduin, maar deze uitkijktoren staat op Poterslid. Lid is ook een ander woord voor duin, en poters verwijst naar het feit dat alle dennen die erop staan zijn aangeplant.”

Dwalen over de Vliehors

De Vliehors is maar liefst 24 vierkante kilometer zandplaat aan de westkant van het eiland. Het is in gebruik als militair oefenterrein, de Koninklijke Luchtmacht oefent er met explosieven. “Het is voor publiek alleen toegankelijk vanaf vrijdag 13:00 uur tot en met zondagavond, precies tijdens het festival dus. Dwalen maar! Lopend vanaf het Posthuys, de dijk in de Kroon’s Polder af, met links kwelder en rechts polder, de bocht om en dan de zuidkant op dwalen, je neus achterna. Als ik daar loop, denk ik: dát is pas echt de Great Wide Open!” Als je er toch bent – en je doet er goed aan de tocht naar het Posthuys eerst per fiets af te leggen – bewandel dan meteen het boswachterspad door het Posthuiswad en Kroon’s Polder. Loop behalve je neus de blauwe paaltjes achterna, dan sta je na een ruime kilometer of zeven weer bij je fiets.

De Rug van het Veen

“Ga vanaf natuurkampeerterrein De Lange Paal over het schelpenpad richting het strand, op enig moment heb je links een hoog duintje met dennenbomen erop, je kunt daar het raster over stappen, het begrazingsgebied in. Ik vind dat een magische plek, waarom weet ik niet. Als je dan bovenop het duin bent en richting het westen kijkt zie je een heel hoog duinmassief, dat is de Rug van het Veen, en als je de moeite neemt om daarheen te lopen weet je ook niet wat je ziet. Zó diep uitgestoven dat het grondwater naar boven komt, en dat levert weer gigantisch grappige plantjes en beestjes op. Er zijn maar vijf van dit soort duincomplexen in Nederland.”