Noordstar
Duurzaam vervoer naar Into The Great Wide Open
Het is donderdagochtend 28 augustus 10 uur. Aan de Javakade in Amsterdam ligt de Noordstar. Deze tjalk is voor het tweede jaar achtereen gecharterd door Menwhosail die op hun beurt door Into The Great Wide Open zijn gevraagd om een vracht naar Vlieland te varen.
De lading bestaat uit kunstobjecten, ruim duizend liter Into The Great Wide Open bier en zo’n 150 dozen biologische wijn, op de kade aangeleverd met een door Mercedes gesponsorde elektrische auto. Aangekomen op Vlieland wordt de vracht verder getransporteerd met wederom een elektrische auto. Zoveel mogelijk klimaatneutraal dus. Maar waarom eigenlijk?
De Noordstar is in 1910 gebouwd als zeilende vrachtvaarder. Een platbodem geschikt voor de waddenvaart. Tegenwoordig is het ruim van de Noordstar net als veel andere schepen uit het begin van de vorige eeuw omgebouwd om groepen mensen comfortabel te kunnen vervoeren. Vorige week deed het dienst als vrachtschip voor Into The Great Wide Open.
Waar de wind vroeger noodzakelijk was als aandrijving, zien we zeilen tegenwoordig als een ontspannen manier om samen te zijn, of juist alleen te zijn.
Een zeilschip is een schoon transportmiddel, wat dat betreft had men het destijds goed voor elkaar, zonder ronkende dieselmotoren. Het nadeel is echter dat je nooit met zekerheid kunt zeggen op welk tijdstip een schip de plaats van bestemming bereikt. De wind en het tij bepalen het tempo. De Noordstar neemt daarom ruim de tijd om op Vlieland aan te komen.
De lading wordt bijna helemaal co2 neutraal vervoerd. Bijna, want er zijn een paar momenten tijdens de reis waarbij varen op de motor noodzakelijk en zelfs verplicht is. De afvaart vanaf de Javakade startte toch echt met draaiende motor. Het is zo druk op het Amsterdamse IJ dat snel kunnen reageren belangrijk is. "Op de motor" varen is daarom verplicht. De schipper van de Noordstar gaat tot het uiterste om zoveel mogelijk op zeil te varen. In Enkhuizen levert hem dat een mopperende sluiswachter op. Dat het toch echt tijd is om de zeilen naar beneden te halen zo'n 40 meter voor de sluisdeuren. Schouderophalend geeft de schipper opdracht om dan toch maar de zeilen te laten zakken.
Maar waarom doen we dit eigenlijk op deze manier? De lading wijn en bier had toch ook gewoon in een zeecontainer gestouwd kunnen worden en met een schip van rederij Doeksen naar het eiland verscheept kunnen worden?
Als festivalorganisatie zijn wij ons terdege bewust van het feit dat een festival energie kost en afval oplevert. Het feit dat Into The Great Wide Open op Vlieland plaatsvindt, dat voor een groot deel uit natuurgebied bestaat, dwingt ons om goed na te denken over onze werkwijze. Dat zien wij overigens niet als beperking maar juist als uitdaging. We werken nauw samen met de gemeente Vlieland en Staatsbosbeheer, laten ecologische onderzoeken doen en denken goed na over alle aspecten van het festival die betrekking hebben op de omgeving en het milieu.
Sceptici zouden zeggen dat je beter helemaal geen festival moet organiseren want dat is immers helemaal klimaatneutraal. Wij vinden echter dat het leven wel erg saai wordt als je thuis bij de houtkachel blijft zitten. Maar we nemen ook onze verantwoordelijkheid.
De samenwerking met stichting Men Who Sail, die duurzaam vervoer over water onder de aandacht brengt, lag voor de hand. Voor Into The Great Wide Open is duurzaamheid namelijk een belangrijk thema. Daarnaast sluit het goed aan op het thema van het kunstprogramma, dat geïnspireerd is door de natuur. Het zeilend vervoer naar het eiland is dus een prachtige manier om dit thema verder aan te vullen en de kunst ook daadwerkelijk met de wind mee naar het eiland te brengen.
Sonny Scholte maakte onderstaande impressie van de reis van de Noordstar.
