Niet praten maar spelen
Op bezoek bij Matteo Mijderwijk
De toetsen lijken vastgeplakt aan zijn vingers. Gescheiden zijn van het instrument voelt als een amputatie. Praten gaat makkelijk als hij daar maar zit, achter die piano. Voor toetsenist Matteo Mijderwijk zijn de toetsen een thuis waar de natuur van mens en instrument samensmelten.
Natuur voert de boventoon in het gesprek met Matteo. En niet alleen in het project voor de aankomende editie van Into The Great Wide Open, waarin hij samen met geluidskunstenaar Dyane Donck de bijzondere natuurfilms van bioloog en filmmaker Jean Painlevé voorziet van geluid met een mengeling van orgel, elektronica en piano. De plek achter de piano lijkt vergroeid te zijn met Matteo’s vingers en daar waar een interview normaal over praten gaat laat de toetsenist liever zien welke prachtige geluiden hij kan produceren. Niet praten maar spelen.
Veel tijd hebben we ook niet nodig. Matteo weet heel goed wat hij wil bereiken met zijn spel. Zo ook bij de beelden van Painlevé, gemaakt in de jaren ’40 en ’50 en niet te vergelijken met natuurdocumentaires anno 2016. Abstracte beelden van zeepaardjes voeren de boventoon en geven veel ruimte voor de eigen invulling van de kijker. Iets waar Matteo alleen maar enthousiast van wordt.
‘’Wat ik mooi vind aan het werk van Painlevé is dat de beelden erg open zijn voor persoonlijke interpretatie. Mensen kunnen erin zien en vooral ook voelen wat ze willen, dat doe ik ook. De muziek die ik, in samenwerking met Dyane, zal maken tijdens de vertoning draagt bij aan de invulling van het verhaal en het gevoel.’’
‘’Opbouwen, gas bijgeven of juist uitstellen, kort of juist erg uitsmeren; de communicatie met het publiek hierin is voor mij heilig.’’
Deze vrijheid is belangrijk in het werk van Matteo, voor zowel toeschouwers als de toetsenist zelf. De organist van origine heeft een studio in het Amsterdamse gebouw Lola Luid waar hij totaal los kan gaan, zoals hij ook kan doen tijdens optredens. ‘’Mijn werk is erg flexibel en kan variëren per optreden. Ik ben echt een podiumgast en oneindig lang spelen met een bepaalde melodie of lijn. Opbouwen, gas bijgeven of juist uitstellen, kort of juist erg uitsmeren; de communicatie met het publiek hierin is voor mij heilig.’’
Hij keert zich om en richt zich op een Rhodes piano uit de jaren ’70, waar ook effectpedalen op liggen waarmee hij het laatste jaar steeds meer uit zijn instrument weet te halen. Dat de toetsen een verlenging zijn van zijn vingers is wel duidelijk maar halen al die analoge en digitale effecten niet iets weg van dat organische en natuurlijke spel?
‘’Dat ligt helemaal aan hoe je elektronica gebruikt. Ik probeer niet een piano na te bootsen via een computer. Een puls zoals ik ze gebruik zijn zo strak dat ze mij, en vaak ook het publiek, in een trance brengen. Het klinkt als een hartslag, een strakke ondergrond waar ik totaal overheen kan gaan met melodieën en ritmes. Die puls kon ik niet vinden in de piano en vind het een hele natuurlijke toevoeging aan het spel. Hierdoor is het niet zozeer een stuk wat begint en eindigt maar een eindeloze cirkel die ik kan bewandelen zonder eind.’’
Terwijl ik door de studio vol planten, een hangmat en instrumenten loop laat Matteo het ene geluid na het andere horen. We praten over inspiratie en jezelf ontwikkelingen, persoonlijk of in je werk. Een grote voorwaarde voor Matteo daarin is, vrijheid. ‘’Ik heb nooit gebrek aan inspiratie. De enige voorwaarde is dat ik me echt vrij moet voelen in mijn omgeving om te creëren.’’
En de plek die hij heeft gevonden is een heel bijzondere. Zijn studio en leefruimte zijn deel van het gebouw Lola Luid in Amsterdam, een pilot van de Leegstaand OpLossers in Amsterdam. Naast studio’s en enkele kamers is het voormalige schoolgebouw een pop-up mall met lokale start-ups op het gebied van design, kunst, mode en meer.
‘’Natuur spreekt, net als kunst, tot de verbeelding en wordt door iedereen anders bekeken. Ik wandel twee uur per dag, dat zit gewoon in mijn systeem.’’
Een plek als deze kan niet anders werken dan inspirerend. Matteo vertelt hoe hij muziek opneemt en terugluistert terwijl hij in stilte tussen de planten in een hangmat ligt. Die rust vind hij ook in de natuur. ‘’Natuur spreekt, net als kunst, tot de verbeelding en wordt door iedereen anders bekeken. Ik wandel twee uur per dag, dat zit gewoon in mijn systeem.’’
Terwijl we nog wat praten en ik een rondleiding krijg door het gebouw word het me pas duidelijk. Die rust waar we over praten, dat natuurlijke en organische. Dat bereik je als je één bent met je passie, je kunst. De toetsen zijn een tweede natuur voor Matteo en als iets zo het verlengde is van jezelf, dat is het ultieme. Ik ben lichtelijk jaloers, hevig geïnspireerd en erg benieuwd naar zijn optreden in de kerk aan de Dorpsstraat op Vlieland.