Diep Water

Beluister alle afleveringen van de podcast

Een vakantiegevoel krijgen de meesten ervan: Vlieland en haar zee. Zwemmen en dobberen in het water, wandelen en dommelen op het strand. Dat was vroeger wel anders. Hoe anders? Dat kun je horen in de podcast Diep Water, waarvan alle afleveringen hier terug te luisteren zijn.

Want hoe was het om in oorlog als soldaat op Vlieland gelegerd te zijn? En waarom moest je in de achttiende eeuw een zeebad nemen tegen je soa? Mathijs Deen en Anne van Mourik reisden samen naar Vlieland en zochten het uit. Met illustraties van Sophia Twigt.

Afl 1: De gelukkige soldaat
Tijdens de wereldoorlogen bracht de zee strak in het uniform gehesen soldaten naar het eiland. Het duurde niet lang of de knoopjes gingen los, de veters werden niet meer zo stevig aangetrokken. Controle kwam over het water, je kon ze van het duin urenlang door de geulen zien aankomen. Het omringende water zorgde voor afstand; oorlog was iets van de overkant. Gelegerd in het decor van zee, strand, vogels en wind betekende op de beste momenten voor de soldaten een soort werkvakantie, enorm ver weg van de slagvelden.

Afl 2: Het Onbereikbare Paradijs
Bij eilanden denken we al snel aan toevluchtsoorden waar al onze zorgen zo met het zeewater van ons afspoelen. Geen volle agenda’s, geen nieuwsberichten en geen knellende gedachten. In deze tweede aflevering van de podcast Diep Water nemen we het idee van het eiland als mythische plek de maat. Wat is dat toch, dat gevoel dat het leven zijn zwaarte verliest als je omgeven bent door water?

Afl 3: Het water komt
Stel je voor, je bent een oermens en je bevindt je in het huidige Friesland. De Noordzee en de eilanden, die kende je niet. Want het enige wat er was waren eentonige graslanden, met hier en daar wat duintjes. Je hebt het berekoud want zelfs je dikke oerostrui kan niet op tegen de ijstijd. Je hebt het zo koud dat je bevriest. Duizend jaar later word je wakker en zie je tot je grote verbazing een enorme Noordzee liggen. Wat is hier in de tussentijd gebeurt?

Afl 4: De gevangenis als veilige haven
Op Vlieland is een begraafplaats van nog geen zes vierkante meter. De zeelieden die hier liggen mochten vroeger niet op het plaatselijke kerkhof worden begraven. Uit angst voor besmetting. Of misschien ook wel omdat deze mensen, eigenlijk niet welkom waren op het eiland. Waarom niet? Dat hoor je in aflevering vier van Diep Water.

Afl 5: Op aanraden van de dokter
Heb je een soa? Dan is zeewater de beste remedie! Dat vond de Britse arts Richard Russel in 1760 althans. In deze aflevering van Diep Water onderzoeken we hoe zeewater onze kwaaltjes kan verhelpen. Maar dat is niet alles. Ook gaan we in op de uitvinding van de badgast. Want hupsen in de zee tegen soa’s was naast heilzaam, vooral heel leuk.

Afl 6: Verre mannen, sterke vrouwen
Met het water kwam het maritiem avontuur. Terwijl de mannen op walvissen joegen, regelden de vrouwen het reilen en zeilen op het eiland; emancipatie waar vrouwen op het vaste land alleen nog maar over konden dromen. Maar hoe ging dat er eigenlijk aan toe, zo’n dikke walvis vangen? En wat gebeurde er met diegenen die de reis niet overleefden?