De Basisbeurs: Willem Smit

"Een plaat moet representeren wat het live is."

Met De Basisbeurs steunt Into The Great Wide Open – mede dankzij donaties van publiek – zes maanden lang zeven artiesten en makers. De komende tijd vragen we ze één voor één waar ze de afgelopen tijd zoal mee bezig zijn geweest. Deze week: Personal Trainer-frontman Willem Smit.

Toen Willem Smit vlak voor de pandemie op het punt stond om naast Canshaker Pi, Steve French, The Industry en Personal Trainer wéér een nieuw project te beginnen, reageerde zijn vriendin met enige verontwaardiging. “Nóg een ding? Jij moet gewoon een beetje focussen!” Smit kon haar niet anders dan – schoorvoetend – gelijk geven. Misschien dat het ook beter voor de groei was, even alle aandacht op één project. Dat project, voelt Smit aan, moet Personal Trainer zijn, al bekent hij destijds in een interview met 3voor12 nog niet helemaal te weten hóé: “Ik weet ook nog niet zo goed in wat voor format ik dingen wil gieten. Een album? Misschien toch liever nog een liedje hier, een liedje daar.”

Dat was voor corona. Kort daarna zorgt die zelf opgelegde focus ervoor dat Smit, naar eigen zeggen, “heel veel tijd had om op m’n reet te zitten. Ik heb me heel slecht gevoeld en gedacht: ik moet er mee kappen, ik moet andere dingen doen. Het is op en af.”

Maar uiteindelijk begint het balletje te rollen – ook zonder de liveshows waarin Personal Trainer normaliter welig tiert – en twee jaar later is het album er nu bijna. Wat begon met een paar “wacky demo’s” is inmiddels een ambitieus en gelaagd knutselproject geworden dat vrijwel uitsluitend door Smit en goede vriend Casper van der Lans in de studio is opgenomen. En dat terwijl Personal Trainer het bij uitstek van de groepsdynamiek lijkt te moeten hebben. Wie ze de afgelopen jaren op het podium heeft kunnen meemaken, zal om de oren zijn geslagen door het speelplezier van het (meestal) zevenkoppige gezelschap.

Wat die solipsistische benadering betreft, geeft Smit toe: “Ik heb dat ook best wel stom gevonden een tijdje. Ik dacht: het moet toch met elkaar kloppen, een plaat moet representeren wat het live is.”

Inmiddels weet Smit echter wat de ideale vorm voor Personal Trainer is: een die continu verandert, qua sound en qua samenstelling. En dat is een hele geruststelling. “We hebben nu toevallig twee mensen die hebben gezegd: wij gaan live niet meer meedoen. Maar omdat we inderdaad zo’n groepje mensen hebben die dan wel weer meedoen en dan weer niet, is dat gelukkig heel makkelijk op te vangen. Dat brengt ook weer een leuke, nieuwe dynamiek binnen een band.”

Smit, na een korte stilte: “Ja, het is toch misschien iets meer mijn ding dan Canshaker Pi… Dat is misschien waarom ik met die band ben gebroken – of dat we eventjes niets meer gingen doen. Dat begon voor mij heel erg als iets van vier vrienden. Op een gegeven moment waren die toen alle drie weg en dacht ik: dan vind ik het een beetje raar om door te gaan. Dit is meer mijn ding.”

Per periode hoopt Smit met Personal Trainer iets nieuws te kunnen doen. Verandering als constante, de naam als parapluterm voor tal van verschillende samenwerkingen. De ervaring van het Industry-project, een album opgenomen tijdens Into The Great Wide Open met leden van The Homesick, Pip Blom, Lewsberg en meer, hoopt Smit na het aankomende album snel een vervolg te geven. “Dat is wel een van de leerzaamste dingen geweest die ik ooit heb gedaan als het gaat om muziek maken. Dat was bizar.”

“Het lijkt me interessant om er dan iets minder voorbereid in te gaan, om het er met minder handvaten te doen en een iets abstractere plaat te maken. Ik zie een groot ruimtecomplex voor me, waarin je iedereen een ruimte geeft om zelf in te vullen. Dat je dan als het ware met een mobiel studiootje een hele tour doet.”

Al krijgt Smit binnen hetzelfde gesprek al weer andere ingevingen. “Ik hoorde vandaag die plaat van Black Country, New Road, die ze met z’n zevenen volledig live hebben opgenomen. Dat vind ik echt een bizar idee. Ik denk dat je daar gek van kan worden, maar ergens vind ik het wel gaaf te proberen het weer helemaal live te doen.”

Liedjes schrijven doet Smit in ieder geval weer, voor het eerst in tijden. Hoe die er uiteindelijk uit gaan zien is van latere zorg. “Nu ik deze plaat heb gemaakt, zie ik wel voor me dat het toch redelijk straight forward popliedjes zijn geworden. Nu denk ik: misschien is het leuk om drie liedjes van vijftien minuten te gaan maken. Ik weet het eigenlijk nog niet. Ik zie dat bij deze plaat nu pas voor me.” Die plaat in kwestie was drie jaar in the making. Smit: “Ik hoop dat het deze keer iets sneller gaat.”

Dankzij De Basisbeurs heeft Smit nu in ieder geval de tijd om zijn vele ideeën af te wegen en in alle rust een volgende stap te plannen. “Toen ik erover gebeld werd, werd ik vanaf dat moment een beetje angstig, omdat ik toch de druk voelde, ook al zeiden ze dat er niks tegenover hoefde te staan. Ik ben daar niet zo goed in, ik voel me heel snel bezwaard, maar ik denk dat het heel veel tijd en ruimte in mijn hoofd gescheeld heeft.”